• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası

Ana Sayfaya Dönüş

En Çok Okunan Yazılarım

Güncel 

Yazılarım

Yorumlar

İletişim

Karar Verme Süreci ve Yatırım Kararı

Karar Verme Süreci ve Yatırım Kararı
 
(gtag.js) Hayatımızın her aşamasında, her gün değişik konularda kararlar vermekteyiz, bunlardan bazıları çok önemli iken bazıları ise sıradan çok sık aldığımız kararlardandır. Örneğin işe gelirken hangi vasıta ile gideceğimiz veya kendi aracımızla hangi yolu izleyeceğimize dair değişik konularda kararlar veriyoruz. Peki, hayatın her aşamasında verdiğimiz bu kararları iş hayatında yatırım kararı alırken nasıl uygulamalıyız.

Karar vermek öğrenilebilir mi, evet aslında öğrenilebilir, yatırım kararı verirken nasıl bir yol izlemeliyiz, yatırımcı olmak, paranın sahibi olmak doğru karar vermek için yeterli midir, aslında her alanın uzmanı insanlar vardır. Dolayısı ile kararın önemine, diğer alanlarla etkileşimine göre yardım almak ve insanlara danışmak son derece doğru yöntemdir.

Dünyada en akıllı insan kimdir sorusunun cevabı “Başkalarının aklını kullanan insandır” burada yanlış karar vererek yanlış yatırım ve harcamalar yapmak yerine doğru insana danışarak yanlış ve geri dönülemez hataların önüne geçmek son derece doğru olacaktır. Danışmak ve işin uzmanları ile çalışmak en iyi tasarruf ve verimliliği artırma yöntemidir.

Başarılı, doğru karar vermek için gereken en önemli unsur bilgiye sahip olmaktır, karar için gerekli alanlarda bilgili olan insan daha doğru ve istikrarlı kararlar verebilmektedir, bu basit anlamda sabah işe gelirken yol seçiminde izlenecek güzergâhı bilerek seçen kişi bu kararını önceki tecrübe ve bilgisine dayanarak yapmaktadır. Burada bilgi eksikliği olanlar tereddüt etmekte ve yanlış kararlar verebilmektedirler.

Takım çalışması veya bireysel karar verirken kullanılan beceriler:
  1. İhtiyaç duyulan bilgiyi bulma ve kullanma
  2. Olasılıkları/alternatifleri doğru değerlendirme
  3. Kararların yararlı-yararsız yönlerini değerlendirme
  4. Değişik seçeneklerin sonuçlarını (iyi ve kötü olasılıklara) göre değerlendirmedir.

Karar verme sürecinin verimli ve İşletme yönetimi açısından etkili olabilmesi için aşağıdaki evrelerden geçmesi gerekir.

1. Sorunu/Hedefi tanımlamak,
2. Konu ile ilişkili bilgi toplama,
3. Muhtemel olasılıkları değerlendirerek Alternatifler yaratmak,
4.Alternatiflerin arasından birini seçerek KARAR’a varmak.
Yönetimde bilginin öneminin artması, iletişimdeki yenilikler, uluslararası ve ülke içinde rekabet, toplam kalite anlayışı ve teknik yöndeki değişimler işletmeleri de bu hızlı değişimlere ayak uydurmak için yatırım kararlarında daha dikkatli karar vermek durumunda bırakmıştır.


Küreselleşmenin genel etkileri ile bilginin değerinin artmasının yanı sıra bilginin elde edilmesi kadar bilginin kullanılması da bir o kadar önem taşımaktadır. Sahip olunan doğru ve güncel bilgi ile doğru karara varmak mümkün olabilmektedir, ancak bütün bilginin işletme içinde olmasının mümkün olmadığı durumlar olabilecektir. Bu takdirde danışmanlardan ve işin uzmanlardan yaralanmak doğru yöntemdir.

Dünyada para ile her şey satın alınabilir. Bununla beraber satın alınamayacak birçok faktör sayılabilir ancak bunlardan en önemli ikisi tecrübe ve bilgidir, danıştığınız ve çalıştırdığınız insanların bilgi ve tecrübesinin ne kadarını size ve firmanıza aktaracağı ise kişinin kendi iradesine tabidir.

Bunun kısmen önüne geçmek için karar verme sürecinde çalışan ve danışmanlara sorulacak sorular ve isteklendirme bilgi akışında boşlukların doldurulmasında önem kazanmaktadır.

Önemli kararlar için durum değerlendirmesini yazılı olarak yapmak ve bu format içinde alternatif olasılıkları avantaj ve dezavantajları ile karşılaştırarak karar vermek daha doğru ve tutarlı olacaktır.

Karar aşamasında insanın duygu ve sezgileri insanın doğru karar vermesinde yardımcı unsur olmakla beraber çok faktörün bir araya gelmesinde insana sezgilerinin yeterli olmayacağı açıktır.

Karar verme esnasında şirket içinde bir ortak çalışma yürütülmekte ise yönetici sorunu, konuyu tam olarak ortaya koymalı ve beklentisinin ne olduğunu açıkça belirtmelidir,

Yönetici kendisine durum değerlendirme aşamasında gelen her öneriyi ve fikri önyargısız dinlemeli ve her zaman soru sorarak yeni değerlendirilecek faktörleri ortaya koymalıdır.

Karar alındıktan sonra planlama ve uygulama aşamasında her zaman geri besleme ile karar gözden geçirilmeli ve gerekiyorsa kararda işletmenin ihtiyaçlarına göre ufak değişikler ve eklemeler yapılabilmelidir.

Aslında Karar içinde firma için KİM, NE ZAMAN, NEREDE, NASIL VE NE YAPACAK sorularının cevapları aranmaktadır, Kim aynı zamanda işi yapacak kişiyi de tayin etmektedir, yatırım kararlarında kim sorusu en sona bırakılabilir.

En kötü senaryo durumu mutlaka ele alınmalıdır verilecek yanlış karar firmanın yok olmasına ve ticari hayattan çekilmesine neden olabilir bu nedenle en kötü varsayımlar Pazar daralması, rekabet vb unsurlar da hesaba katılarak değerlendirme gözden geçirilmelidir. Hep iyi beklentiler ile karar vermek insanı doğru neticeye götürmeyebilir.

Bu noktaya kadar karar ve karar verme süreci ele alındı. Günümüzde teorik olarak birçok konuyu anlatmak mümkündür zor olan ise var olan bilgiyi yorumlayarak kullanılabilir hale getirmek ve uygulamaktır. Bu nedenle yukarıda anlatılanları yatırım kararlarında hangi başlıklar altında ve hangi soru gruplarına cevap arayacağımız şeklinde özetlemekte fayda görülmektedir.

Bu faktörlerin sırası, miktarı firma yapısı ve değerlendirme koşullarına göre değişebilir. Bu başlıklar altında birçok soru olacaktır ve bu sorulara verilecek cevaplar kararın verilmesini sağlayacaktır.

Yatırım kararı mevcut olan bir işletmeye yeni bir makine alımıdır, bunun için allata sayılan maddelere ilişkin sorulara cevap aranmaktadır.

1.    İşletmenin Üretim, Teorik ve Maliyet Yapısı
  • Alınacak makinenin cinsi
  • Kapasitesi
  • Üretim alanı ihtiyacı
  • İşletmenin Finansman ihtiyacı
  • Yatırımın geri dönüş hızı
2.    Hammadde ve Diğer Malzeme Tedarik Koşulları
  • Hammadde ihtiyacı
  • Pazarlama, satış
  • Nakliye
  • Depolama
3.    Üretim Süreci ve Teknoloji
  • Teknoloji ve verimlilik, farklı makinelerin mukayesesi
  • Depolama alanı
  • İşletmeye getireceği ilave personel yükü
  • Bakım ve onarım süreci
4.    Azami Kapasite ve Kapasite Kullanım Oranı
  • Kapasite kullanım oranı
  • Muhtemel stok miktarı
5.    Kalite Kontrol Geliştirme Olanakları
  • Kalite kontrol sisteminin kurulması
  • Kalitenin artırılması, firenin azaltılması ve verimlilik oranının artırılması
6.    İşletmenin Maliyet Yapısı
  • Maliyet hesaplarının gözden geçirilmesi
  • Ürünü yaratan katma değer oranlarının hesaplanması
  • Rakiplerin maliyetlerinin tahmin edilmesi
7.    Yatay ve Dikey Üretim Bütünleşmeleri
  • Hammaddenin yarı mamul haline dönüşmesi
  • İş akışının gözden geçirilmesi
8.    İşletme Pazar Yapısı Ve Rekabet Politikaları
  •  Hedef Pazar seçimi
    • Üretilecek malın hedef piyasalardaki satış fiyatlarının tespiti
    • Üründe yapılacak farklılıkların tartışılması
  • Rakipler, Pazar payları ve Politikalar
    • Satış politikalarının tespiti
    • Rekabet imkânlarının araştırılması
9.    Verimlilik
10. İşletmede Satın alma İşlevi
  • Satın alma Politikaları
11. İşletme Pazarlama İşlevi ve Talep Yapısı
  • Mal ve Hizmetin Kalitesi ve MarkasıMal ve Hizmet Geliştirme
    • Ambalaj/Private label/tasarım
    • Marka yaratılması
  • Fiyatlandırma Usul ve Politikaları
  • Dağıtım Özellikleri ve Alternatif Dağıtım Kanalları
  • Satış Arttırma Yöntemleri
  • Tanıtım ve Promosyon
  • Reklâm - İlan
12. Personel politikaları ve maaş/isteklendirme yöntemleri
 
Yukarıda sayılan faktörler arasında etkileşim mevcuttur verilecek bir cevap diğer bir bölüm için temel teşkil edebilecektir.
Şirket içerisinde yapılacak toplantılarda Personel, Üretim, Finans, Muhasebe, Pazarlama, Satın alma müdürleri veya organizasyonda konu ile ilgili olan diğer görevlilerin yazılı ve sözlü görüşleri alınarak durum değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda mali değerlendirmeler bütünlük sağlaması için tablolar haline getirilir ve sonuçta seçeneklerden bir tanesi diğerlerine feda edilerek bir tanesinde karar kılınır ve karar verilmiş olur.
Sürüncemede bırakılan veya zamana terk edilen konu insanının kararsızlığa sürüklenmiş olduğunu ve karar veremediğini ifade eder

”En kötü karar verilmeyendir”.